Αυτό που ξεκίνησε ως μια μικρή ένδειξη διαμαρτυρίας ενάντια στην καταστροφή του πάρκου Gezi, δίπλα στην πλατεία Ταξίμ της Κωνσταντινούπολης, έχει γίνει ένα λαϊκό κίνημα που απαιτεί την παραίτηση του πρωθυπουργού Ερντογάν.
Στις 28 Μαΐου, περίπου 50 άνθρωποι αποφάσισαν να εμποδίζουν την ανάπτυξη των κατασκευών εμπορικού κέντρου στο πάρκο Gezi. Η Αστυνομία και οι παραστρατιωτικοί τους κατέστειλαν βίαια. Τους περιτριγύρισαν έτσι ώστε να μην μπορούν να διαφύγουν και στη συνέχεια έκαναν μεγάλη χρήση δακρυγόνων. Ένα μικρό στρατόπεδο καταστράφηκε και κάηκαν καταστήματα.
Η τουρκική αστυνομία είναι γνωστή για την ωμότητά της (μάλιστα υπήρχαν συγκρούσεις στην ίδια την πλατεία Ταξίμ, όταν η αστυνομία μπλόκαρε την είσοδο στη διαδήλωση της 1η Μαΐου). Ωστόσο, αυτή η φορά ήταν κάπως διαφορετική. Ίσως αυτή η αλλαγή προκλήθηκε από το γεγονός ότι οι διαδηλωτές επέστρεφαν στο πάρκο κάθε βράδυ, παρά την καταστολή. Ή μήπως από το γεγονός ότι το κοινό τους είδε ως απλούς πολίτες, και όχι «ριζοσπάστες ακτιβιστές» ή μέλη οργανώσεων. Όποιος και αν είναι ο λόγος, οι διαδηλώσεις και η βίαιη καταστολή της αστυνομίας εξαπέλυσαν ένα κύμα συμπάθειας που γρήγορα έγινε ένα μαζικό κίνημα ενάντια στην κυβέρνηση που σάρωσε όλη τη χώρα.
Η πρώτη αντίδραση του πρωθυπουργού Ερντογάν και του μουσουλμανικού αστικού κόμματος του (AKP), ήταν τυπικά αλαζονική, προκλητική προς τους διαδηλωτές: «Και ένα εκατομύριο να διαδηλώσει δεν πρόκειται να αλλάξει η απόφαση". Τους αμφισβήτησε, τονίζοντας ότι η απόφαση ελήφθη και ότι δεν θα αλλάξει το σχέδιο.
Η απάντηση των μαζών ήταν μια τεράστια εκδήλωση την Παρασκευή της 31 Μαΐου. Εκατοντάδες χιλιάδες βγήκαν στους δρόμους της Κωνσταντινούπολης. Η λεωφόρος Istiklal κατακλύστηκε από δεκάδες χιλιάδες που συγκρούστηκαν με την αστυνομία η οποία χρησιμοποίησε και πάλι ένα υπερβολικό ποσό δακρυγόνων καθώς και αύρες για να προσπαθήσει να αποτρέψει τις μάζες από το να ξαναμπούν στην πλατεία Ταξίμ. Σε πολλά σημεία της πόλης στήθηκαν οδοφράγματα και οι συγκρούσεις συνεχίστηκαν μέχρι αργά τη νύχτα. Δεν ήταν μια μικρή κίνηση λίγων αγωνιστών, αλλά μια μαζική διαμαρτυρία με τη συμμετοχή διαφόρων λαϊκών στρωμάτων: «Δεν είμαστε ακτιβιστές, είμαστε λαός» φώναξε κάποια. Συμπλοκές σημειώθηκαν στις γειτονιές της πρωτεύουσας. Ολόκληρη η πόλη κόχλαζε. "Στις μιάμιση το πρωί όλη η πόλη άρχισε να αντηχεί. Άνθρωποι φώναζαν και σφύριζαν”, δήλωσε ένας αυτόπτης μάρτυρας στο BBC.
Ένας άλλος μάρτυρας περιέγραψε με αυτό τον τρόπο τη σύνθεση των διαδηλωτών: «θα μπορούσατε να δείτε μέλη του κομμουνιστικού κόμματος με τις κόκκινες σημαίες τους, αλλά και «μουσουλμανικές αντι-καπιταλιστικές σοσιαλιστικές επαναστατικές οργανώσεις, συνδικαλιστές, μπλοκ κουρδικών κομμάτων, ή συνταξιούχους, άνεργους νέους, επαγγελματίες (γιατρούς, αρχιτέκτονες), λαϊκούς ανθρώπους της μικρομεσαίας τάξης. "
Οι φίλοι των αντίπαλων ποδοσφαιρικών ομάδων ένωσαν τις δυνάμεις τους ενάντια στην αστυνομική βία. Οι πρώτοι που συνεργάστηκαν ήταν οι οπαδοί από τις τρεις μεγάλες ομάδες: Beşiktaş, Fenerbahçe και Galatasaray, αλλά εντάχθηκαν σύντομα και οι αιώνιοι εχθροί της Beşiktaş, η Busaspor, αλλά και η Τραμπζονσπόρ, αντίπαλος της Fenerbahçe. Η συμμετοχή Κούρδων και Αλεβιτών στο κίνημα είναι επίσης σημαντική και δεν πρέπει να υποτιμάται.
Ένα από τoυς πρώτους που υπερασπίστηκαν τους διαδηλωτές στο Gezi κατά τις πρώτες ημέρες ήταν το μέλος της κοινοβουλευτικής ομάδας του κουρδικού BDP. Κουρδικές σημαίες και τούρκικες σημαίες δίπλα στις κόκκινες σημαίες των κομμουνιστικών και σοσιαλιστικών οργανώσεων αποκαλύπτουν την καθολικότητα του κινήματος.
Μια έκθεση του Reuters περιέγραψε την ακόλουθη σκηνή το Σάββατο της 1ης του Ιούνη: "Μετά την υποχώρηση της αστυνομίας από την πλατεία Ταξίμ, οι υποστηρικτές του φιλοκουρδικού BDP χόρευαν έναν εορταστικό χορό. Μαζί φώναξαν το σύνθημα «Κάτω ο φασισμός». Μια ομάδα οπαδών των αντίπαλων ομάδων της Κωνσταντινούπολης, Φενέρμπαχτσε, Μπεσίκτας και Galatasaray φώναξαν μαζί τους."
Αυτό είναι πολύ σημαντικό. Στην πραγματικότητα, έχουμε υπερασπιστεί εδώ και καιρό την ιδέα ότι στο βαθμό που η πλειοψηφία του κουρδικού πληθυσμού ζει σε αστικές περιοχές, είναι δηλαδή εργαζόμενοι στην τεράστια μητρόπολη της Κωνσταντινούπολης και της Άγκυρας, το μέλλον τους θα κριθεί σε αυτές τις κινητοποιήσεις. Οι εθνικές και κοινωνικές απαιτήσεις τους μπορούν να αντιμετωπιστούν μόνο ως μέρος μιας ενωμένης πάλης ενάντια στον καπιταλισμό, δίπλα στα ταξικά τους αδέρφια, τους Τούρκους.
Λίγους μόλις μήνες πριν, πολλοί θα υποστήριζαν ότι αυτό είναι αδύνατο, ότι οι Τούρκοι εργαζόμενοι και ακόμη και ένα σημαντικό τμήμα των αριστερών οργανώσεων έχουν μολυνθεί από τον τουρκικό εθνικό σωβινισμό. Σε κάποιο βαθμό έτσι ήταν, και έτσι παραμένει, είναι αλήθεια. Αλλά εδώ και λίγες μέρες, μαζί Τούρκοι και Κούρδοι στήνουν οδοφράγματα για να εμποδίσουν την αστυνομία, μαζί τρώνε τα χημικά και αντιμετωπίζουν τις αύρες του Ερντογάν. Ο ενωτικός αγώνας Κούρδων και Τούρκων φαίνεται να έχει μια βαθιά επίδραση στους εργαζόμενους και στη νεολαία αποδεικνύοντας τις δυνατότητες ενός τέτοιου κινήματος.
Αυτή τη στιγμή, οι διαδηλώσεις έχουν εξαπλωθεί στην πρωτεύουσα Άγκυρα και σε άλλες πόλεις, όπως η Σμύρνη, Izmit, κλπ.. Οι απαιτήσεις και τα συνθήματα των διαδηλωτών έχουν κλιμακωθεί, από την προστασία του πάρκου Gezi, στην άμεση απαίτηση για παραίτηση της κυβέρνησης και προσωπικά του πρωθυπουργού Ερντογάν.
Το Σάββατο της 1ης Ιουνίου, μια μεγάλη διαδήλωση δεκάδων χιλιάδων ανθρώπων που είχαν συγκεντρωθεί στο Kadikoy, στην ασιατική πλευρά της πόλης, αποφάσισε να κινηθεί προς την Taksim με δεδηλωμένο στόχο την κατάληψη της πλατείας και την καταπολέμηση της αστυνομικής βαρβαρότητας.
Οι διαδηλωτές περπάτησαν τα 20 χλμ. μεταξύ Taksim και Kadikoy, διασχίζοντας την τεράστια γέφυρα πάνω από τον Βόσπορο (στην πραγματικότητα ένας αυτοκινητόδρομος έκλεισε για την κυκλοφορία των πεζών), και δεν υπήρχε δύναμη που θα μπορούσε να τους σταματήσει. Ο Πρόεδρος της χώρας Αμπντουλάχ Γκιούλ (επίσης AKP), ζήτησε από την αστυνομία να αποχωρήσει και το δικαστήριο διέταξε την παύση των εργασιών στο πάρκο Gezi (στην πραγματικότητα ο δήμαρχος είχε μόνο οικοδομική άδεια για υπόγειο χώρο στάθμευσης) . Στις 4 το απόγευμα έδωσε τελικά τη διαταγή στην αστυνομία να αποχωρήσει από την Taksim. Αν δεν το είχε κάνει, κατά πάσα πιθανότητα θα είχε εκδιωχθεί από τις μάζες ούτως ή άλλως, καθώς οι διαδηλωτές ήταν οργισμένοι για τη βιαιότητα της αστυνομίας και είχαν αυτοπεποίθηση, γνωρίζοντας τη δύναμή τους.
Οι διαδηλωτές έφτασαν στην Ταξίμ σε μια ατμόσφαιρα χαράς. Είχαν πάρει μια πρώτη μερική νίκη. Αποδείχθηκε ότι, παρά την κτηνωδία της, η αστυνομία δεν ήταν ανίκητη. Αυτό έδωσε μια νέα ώθηση στους διαδηλωτές. Το κίνημα ήταν ήδη ένα πραγματικά λαϊκό κίνημα. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του υπουργείου Εσωτερικών, υπήρχαν πάνω από 90 διαδηλώσεις σε 48 επαρχίες σε όλη τη χώρα, με περισσότερους από 1.000 κρατούμενους μόνο στις 31 Μαΐου και 1 Ιουνίου. Τα ίδια τα επίσημα στοιχεία για την Κυριακή 2 Ιουνίου ήταν πάνω από 200 διαδηλώσεις σε 97 πόλεις.
Έχοντας κερδίσει την Taksim, η μάχη μεταφέρεται στο Beşiktaş, όπου είναι το γραφείο του πρωθυπουργού στην Κωνσταντινούπολη. Για δύο ημέρες υπήρξαν μάχες με την αστυνομία σε αυτήν την περιοχή. Την νύχτα της 2ας Ιουνίου, οι διαδηλωτές πήραν μία από τις μπουλντόζες που είχαν χρησιμοποιηθεί από την αστυνομία για να διαλύσει τα οδοφράγματα και τη χρησιμοποίησαν για να διαιρέσουν τις τάξεις της αστυνομίας, φτάνοντας 200 μέτρα μακριά από το γραφείο του Ερντογάν. Στην Κωνσταντινούπολη, αλλά και στην Άγκυρα, τη Σμύρνη και άλλες πόλεις, το εξεγερσιακό κίνημα είχε αποκτήσει ενθαρρυντικά χαρακτηριστικά, με τους διαδηλωτές να επιτίθενται κατά της αστυνομίας και, σε ορισμένες περιπτώσεις, να την αναγκάζουν να υποχωρήσει.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου