Μολδαβία: Μαϊντάν ή επανάσταση;

Μια καλή ενδοσκόπηση σχετικά με το θέμα των μαζικών διαδηλώσεων στη Μολδαβία. Τι συμβαίνει στη Μολδαβία - ένα άλλο «Μαϊντάν» ή μια επανάσταση; Μακρινές σκέψεις...

Στις κοντινές χώρες με την Ρωσία εμφανίζονται περιοδικά μαζικές διαδηλώσεις. Τώρα κάτι συμβαίνει στη Μολδαβία.

Στο διαδίκτυο και την τηλεόραση συχνά παρουσιάζονται παρόμοια αποσπάσματα ειδήσεων σχετικά με την πολιτική κρίση, την καταπολέμηση της διαφθοράς και την καταπολέμηση ορισμένων ακτιβιστών της «κοινωνίας των πολιτών». Εδώ και εκεί αναλαμπές ισχυρών απαιτήσεων για την παραίτηση της κυβέρνησης. Για την ουσία αυτών των καταστάσεων είναι μερικές φορές πολύ δύσκολο να εξαχθούν ακριβείς εκτιμήσεις και αυτό συνδέεται με το γεγονός ότι οι διαδηλωτές εμφανίζονται με συνθήματα που συχνά δεν φαίνονται αρκετά λογικά. Τι σημαίνει, για παράδειγμα, η κατηγορηματική απαίτηση να «απελευθερωθεί η χώρα από την ολιγαρχία της εξουσίας»; Η δήλωση αυτή, έγινε με την άμεση παρέμβαση του αρχηγού Σοσιαλιστών Ιγκόρ Ντόντον της Μολδαβίας. Σαφώς όμως στον καπιταλισμό, όλα ελέγχονται από τις μεγάλες επιχειρήσεις (ντόπιες και πολυεθνικές) - Θέλουν αυτοί που διαδηλώνουν πραγματικά να απαλλαγούν από αυτές; Τότε, στη συνέχεια θα πρέπει να είναι συνεπείς και να μιλήσουν ανοιχτά ενάντια στον καπιταλισμό, την ατομική ιδιοκτησία των μέσων παραγωγής. Για την εθνικοποίηση της βιομηχανίας, της γης και των ορυκτών πόρων. Και να εργάζονται για τη δικτατορία που θα κατευθύνεται ενάντια στις προσπάθειες των ολιγαρχών και των μπράβων της να επιστρέψουν στην εξουσία και να ανακτήσουν την ιδιοκτησία. Χωρίς όλα αυτά, το σύνθημα «να απαλλαγεί η χώρα από την ολιγαρχική εξουσία» δεν έχει νόημα. Απλά είναι μια τρύπα στο νερό. Πρόσφατα, στην Ουκρανία, επίσης, ξεφορτώθηκαν την ολιγαρχική εξουσία, υπέρ άλλων ολιγαρχών και ορισμένων φασιστών.

Ποιος είναι ο σκοπός του συγκεκριμένου εγχειρήματος, αν οι ακτιβιστές δεν προσφέρουν τίποτα ριζικά διαφορετικό από ό, τι έχει ήδη εφαρμοστεί; Η δράση ενάντια στη δύναμη των αντιπάλων; Ενάντια της διεφθαρμένης δικαιοσύνης, φυσικά, είναι απαραίτητο. Αλλά ποιος ακριβώς θα είναι ο κριτής του αποτελέσματος;

Ομοίως, υπάρχουν και εκείνοι που υποστηρίζουν τους εργαζόμενους. Είναι οι ηγέτες των διαδηλώσεων που λαμβάνουν χώρα στη Μολδαβία. Δεν έχουν όμως αποδείξει τη δέσμευσή τους για κοινωνική δικαιοσύνη. Στην πραγματικότητα στόχος τους είναι η τάξη και ευαγγέλιό τους το άχρηστο κουρελόχαρτο των δυτικών «δημοκρατικών αξιών». «Τα παιδιά μας πάνε και εργάζονται στη μαύρη αγορά. Θέλουμε να εργαστούν στη χώρα μας» - λένε απλά οι διαδηλωτές. Αλλά ποια τάξη (κοινωνική) είναι υπεύθυνη για την κατάσταση αυτή, για την αντιλαϊκή εξουσία;

Ολόκληρη την ιστορία του καπιταλισμού έχουν ήδη ξεχάσει και οι σημερινοί «επαναστάτες» - πώς δημιουργήθηκε αυτό το συνεχές κύμα μετανάστευσης εργατικού δυναμικού, πώς εκατομμύρια άνθρωποι κάθε μέρα εγκαταλείπουν τα σπίτια τους σε αναζήτηση καλύτερης ζωής. Από την Ασία πάνε στην Ευρώπη και από την Ανατολή στην Δύση. Λοιπόν, μπορείτε να αλλάξετε την κυβέρνηση - ναι, με τι; Με το παράδειγμα όλων των αστικών κυβερνήσεων που φάνηκαν κατά τα τελευταία είκοσι έξι χρόνια στην Ανατολική Ευρώπη. Δεν μπόρεσαν να σταματήσουν την εκροή των πολιτών τους, για εύρεση εργασίας. Εδώ, η ρίζα του προβλήματος είναι το καπιταλιστικό σύστημα και είναι απαραίτητο να ασχοληθούν με το θέμα αυτό. Αν το μόνο που θέλουν να αλλάξουν είναι το πήδημα των ψύλλων, τότε δε θα υπάρξει μια αποτελεσματική λύση. Αν η κυβέρνηση είναι ανίκανη, κλέβει και είναι σε αγαστή σχέση με αντεθνικές δυνάμεις, είναι φυσικό να απαιτείται η ανατροπή της. Εδώ τίθεται ένα άλλο ερώτημα: πού υπάρχει η εγγύηση ότι οι διαμαρτυρίες της ίδιας της αντιπολίτευσης δεν είναι ένας ανταγωνισμός ολιγαρχικών ομάδων; Ο περιβόητος αγώνας κατά της διαφθοράς είναι ήδη μια φθαρμένη (από την χρήση) σφραγίδα και αυτή τη φράση χρησιμοποιούν όλοι και παντού - και στην Ελλάδα. Ορισμένοι απαίτησαν την παραίτηση κυβερνήσεων και την άνοδο στην εξουσία άλλων που θα αλλάξουν τα πράγματα. Και όταν ανέβηκαν οι άλλοι μόνο μιμήθηκαν τη διαφθορά και την εξυπηρέτηση μεγαλοκαπιταλιστών, μάλιστα σε μεγαλύτερο βαθμό.

Αυτή η «Μαϊντάν» που ξεσπά πάλι, με το βάθεμα της οικονομικής και πολιτικής κρίσης καθοδηγείται από τον παραλογισμό της. Είναι σαφές ότι η βασική αιτία αυτής της κλιμάκωσης των διαδηλώσεων, είναι η δυσαρέσκεια των απλών ανθρώπων (σε οικονομικούς όρους), η επιδείνωση του βιοτικού επιπέδου.

Χωρίς αυτή, δεν ήταν δυνατό να βρει έδαφος ο εθνικισμός που επικίνδυνα μεν και αδίστακτα χρησιμοποιεί κατά περίπτωση η ολιγαρχία - ο καπιταλισμός. Σύμφωνα με αναφορές των μέσων ενημέρωσης, οι διαδηλωτές της Μολδαβίας ως προς τους Ρώσους, είναι ουδέτεροι ή ακόμη και με κάποια φιλικότητα. Όχι σαν τους ουκρανούς Μπαντερίστας, χωρίς σοβινιστική υστερία. Υπάρχουν σαφείς ενδείξεις προοδευτικότητας των διαδηλωτών της Κισινάου σε σύγκριση με τα πλήθη στην πλατεία Μαϊντάν. Ωστόσο, υπάρχουν στοιχεία που επιδιώκουν μια παράλληλη διαδρομή της Μολδαβίας με τα γεγονότα του πραξικοπήματος του Κιέβου το ‘14. Αυτό είναι ένα κοινό χαρακτηριστικό, το οποίο είναι αναγκαίο να ληφθεί υπόψη από όλους εκείνους που επιθυμούν να εξετάσουν τη ρίζα για το ξετύλιγμα της ιστορίας. Αλλά αυτό είναι σχεδόν ταμπού στη συζήτηση των γεγονότων, ακόμη και σε συζητήσεις αστικών μέσων μαζικής ενημέρωσης. Μιλάμε ότι ταιριάζουν με μια συγκεκριμένη ευθυγράμμιση, ειδικά ως προς τις εμπλεκόμενων δυνάμεων. Οι ισχυρότερες ομάδες πρωτοβουλίας είναι οι ολιγάρχες (η μεγαλοαστική τάξη) και οι εξωτερικοί παράγοντες (οι ιμπεριαλιστές). Μια κρίσιμη πλατιά μάζα μικροαστών που επαναστατεί έχει μια δραστηριότητα, μια συσσωρευμένη δυσαρέσκεια και επιθυμία για αλλαγή. Και ενώ δεν καταλαβαίνουν τι θέλουν, η μικροαστική τάξη (τη λεγόμενη «μεσαία τάξη»), στα πλαίσια του τρέχοντος σταδίου του καπιταλισμού δεν έχει άλλες προοπτικές, παρά το να ισορροπεί συνεχώς στα πρόθυρα της καταστροφής. Εάν κατά τη διάρκεια της οικονομικής ανάκαμψης της ζωής τους, κινούνται προς την ευημερία, το όνειρό τους γίνεται προφανώς απρόσιτο κατά τη διάρκεια της κρίσης. Η φαγούρα για πολιτική διαμαρτυρία αποτρέπει την μικροαστική τάξη να πεθάνει ήσυχα, ταυτόχρονα με την έλλειψη προοπτικών, δημιουργούνται συνθήματα κενά χωρίς προοπτική. Τι να κάνουν; Κανείς τους δεν ξέρει. Ως εκ τούτου, είναι διχασμένοι, έχουν θέα στην πλατεία, απαιτώντας αλλαγή «για όλα τα καλά και τα κακά πράγματα». Ανατροπή του προέδρου ή του πρωθυπουργού, αλλά το πιο σημαντικό, και στην Ουκρανία και στην Μολδαβία, η εργατική τάξη είναι εκτός μάχης και ένας ξένος βρίσκεται πίσω απ την ενεργοποίηση των γεγονότων.

Το προλεταριάτο και στις δύο περιπτώσεις δεν ενεργεί ακόμη, μόνο περιστασιακά δείχνει σημάδια δράσης με δόσεις υποκειμενικότητας. Αυτή η τάξη των απλών ανθρώπων, δεν είναι σε θέση σήμερα να μιλήσει μπροστά τους, να ξεθωριάσει τα κόμματα, τα κινήματα και τις πολιτικές ενέργειες των άλλων, συχνά εχθρικές γι’ αυτήν τάξεις. Στη θέση των εργαζομένων εύκολα παρατηρείται η απουσία σοβαρής και διαδεδομένης οικονομικής και πολιτικής πάλης κάτω από προλεταριακά ταξικά συνθήματα. Χωρίς απεργιακό κύμα, στην ημερήσια διάταξη δεν τέθηκε το ζήτημα της γενικής πολιτικής απεργίας. Χωρίς ο πυρήνας της εμπροσθοφυλακής της να αποτελείται από κομμουνιστές και προηγμένους εργαζόμενους, που γνωρίζουν καλά τα συμφέροντα, τους στόχους και τις μεθόδους του αγώνα τους. Αποτέλεσμα: στη Μολδαβία η μικροαστική τάξη είναι ενεργή και είναι σε θέση να οργανώσει τον εαυτό της, παρά το γεγονός ότι δεν έχει προοπτικές και στόχους, εκτός από ουτοπικούς, όπως «επιστροφή της οικονομικής ανάκαμψης».

Λοιπόν, η εργατική τάξη, έχει μια υποθετική προοπτική, αλλά για διάφορους λόγους αυτή τη στιγμή δεν είναι σε θέση να την οργανώσουν οι ίδιοι.

Γιατί συμβαίνει αυτό; Γιατί το προλεταριάτο είναι σε μια τέτοια σπασμένη κατάσταση που δεν μπορεί καν να συνειδητοποιήσει ότι ενεργεί εναντίον του εαυτού του. Ένας από τους λόγους - η αποβιομηχάνιση, η μείωση του αριθμού των επιχειρήσεων και των θέσεων εργασίας. Η Μολδαβική ΣΣΔ ήταν μια ευημερούσα δημοκρατία. Η βιομηχανική εργατική τάξη είχε την προνομιακή της θέση. Αλλά η μετάβαση «σε μια οικονομία της αγοράς» έκανε το κόλπο. Οι προλετάριοι οι ίδιοι έγιναν αριθμητικά, ίσως, όχι πολύ λιγότεροι, αλλά εκείνοι που είναι σε θέση να οργανωθούν ευκολότερα - δηλαδή, οι εργάτες βιομηχανικών εγκαταστάσεων, εργοστασίων και οι μεταφορείς των εργαζομένων - έχουν μειωθεί προφανώς. Το παγκόσμιο καπιταλιστικό σύστημα μέσα από την αποβιομηχάνιση και τη μετανάστευση συνέβαλε σε μια ανισορροπία των δυνάμεων στη Μολδαβία. Ο δεύτερος λόγος - η αποθάρρυνση που προήλθε από την αποσύνθεση της Σοβιετικής Ένωσης. Πόσοι υποστηρικτές του σοσιαλισμού υπήρχαν στη δεκαετία του ενενήντα; Τότε η ευτυχία της αγοράς είχε ονειρευτεί από πολλούς, συμπεριλαμβανομένων και των εργαζομένων. Και τώρα, λόγω των αντισοβιετικών αυταπατών που εξακολουθούν να υπάρχουν, η πληθώρα των επιλογών και οι τρόποι πάλης για το σοσιαλισμό σπάνια ανακαλούνται στη μνήμη.

Αλλά υπάρχει και ένα άλλο σημαντικό σημείο.

Το γεγονός ότι η εργατική τάξη δυσκολεύεται να οργανωθεί λόγω της απουσίας του υποκειμενικού παράγοντα, και φυσικά της ειδικής «εκπαίδευσης». Οι ελαστικές μορφές εργασίας, η ανεργία και η ετεροαπασχόληση δυσχεραίνουν τη δυνατότητα οργάνωσης στους τόπους δουλειάς της κοινωνιολογικής ομάδας του πληθυσμού που υποχρεωτικά ενοικιάζει - πωλεί την εργατική της δύναμη, του προλεταριάτου. Το «μάθημα» αυτό είναι ο ατομικισμός, η λογική της «εταιρείας - οικογένειας» και η ουσιαστική τρομοκρατία προς κάθε μορφή οργάνωσης στους τόπους εργασίας που ενισχύεται σήμερα από τα αστικά κράτη. Αν ο άνθρωπος που εργάζεται, έχοντας κάποια βασικά οικονομικά συμφέροντα δεν έχει τίποτα να αντιτάξει στον «ιδιοκτήτη» της επιχείρησης, αλλά και η δική του προσωπική διαμαρτυρία εκφράζεται με τη μορφή της μικροαστικής δολιοφθοράς ή των συνομιλιών στην αίθουσα καπνίσματος, τότε το επίπεδο της ταξικής πάλης είναι το χαμηλότερο.

Χιλιάδες και εκατομμύρια μισθωτών που βρίσκονται σε αυτή την κατάσταση δεν μπορούν καν να δουν τους εαυτούς τους ως μια ομάδα που έχει τα πιο βασικά κοινά συμφέροντα, όπως η αύξηση των μισθών, μείωση του ωραρίου εργασίας, υψηλότερες απαιτήσεις για την προστασία της εργασίας και αύξηση των κοινωνικών εγγυήσεων. Μόλις λίγοι εργαζόμενοι θα συμφωνήσουν στη βάση των κοινών οικονομικών απαιτήσεων απέναντι στον «εργοδότη» και θα συμμετείχαν σε μια ένωση, που κινείται σε ένα νέο επίπεδο ταξικής πάλης. Η εμπειρία της συνεργασίας στην οργάνωση και της συνεχούς ανάγκης για κοινές δράσεις (τα μέλη του ίδιου κλάδου υποστηρίζουν την ομάδα των συναδέλφων τους απέναντι στον εργοδότη και στέκονται αλληλέγγυοι) σε τομεακό και διεθνές επίπεδο, κάνουν τη δουλειά τους. Η οργάνωση εργαζομένων από διαφορετικές μονάδες απασχόλησης και η μετατροπή τους σε τάξη είναι έργο των συνδικαλιστών και αυτό είναι μόνο η αρχή για τον φορέα της ανάπτυξης της υποκειμενικότητας. Το επόμενο βήμα - η δημιουργία στέρεων συνεργασιών των συνδικάτων με τους ορθόδοξους κομμουνιστές. Είναι αναγκαίο να μεταφράσουν την καταπολέμηση της οικονομικής κρίσης σε πολιτική δράση.

Η κατάσταση περιπλέκεται από το τρέχον κόμμα της Μολδαβίας, το επίσημο και δημοφιλές «Κομμουνιστικό Κόμμα», που πραγματικά δεν είναι κομμουνιστικό, αλλά μάλλον ένα παράσιτο με βαρύγδουπο όνομα. Παρούσα και με προϋποθέσεις για βελτίωση της κατάστασης - υπάρχει η έγκυρη και πραγματικά κομμουνιστική οργάνωση «Λαϊκή Αντίσταση», η οποία παίρνει μέτρα προς τη σωστή κατεύθυνση. Μόλις αποχτήσει την εμπειρία της οργανωμένης πάλης των εργαζομένων θα είναι σε θέση να δημιουργήσει ένα Συμβούλιο - ένα πολιτικό και επαναστατικό όργανο ταξικής κυριαρχίας των ανθρώπων που εργάζονται υπέρ των εργαζομένων της Μολδαβίας και όπως φαίνεται, θα είναι ένα «μάθημα» προς τους εκμεταλλευτές.

Δεν υπόκεινται στη συλλογικότητα όπως είναι φυσικό, δεν ενεργούν από κοινού για τα βασικά τους δικαιώματα, υστερούν έναντι των αστικών κομμάτων και βάζουν τους εαυτούς τους πίσω από άχρηστα συνθήματα. Έτσι, το να μιλήσουμε για μια πραγματική επανάσταση είναι πρόωρο. Η αποφυγή του να συμμετάσχουν στον καβγά των διαφόρων ολιγαρχικών φατριών και η ανάπτυξη δικής τους πολιτικής και δράσης πρέπει να γίνει σημαία των εργαζομένων της Μολδαβίας, για να μην χύσουν το αίμα τους για λάθος σκοπό.